Info

Door de ogen van een kunstcurator

Inleiding

Hoewel toyisme al bestaat sinds 1992, begint de sociale impact en het belang ervan nu pas erkend te worden. Dit heeft alles te maken met de heersende tijdgeest en het besef dat het toyisme instrumenten bevat die beeldende kunst een ankerpunt kunnen geven in brede maatschappelijke geledingen.

Het spel

Of het nu gaat om het vaststellen van het kader, het bepalen van het speelveld, het maken van duidelijke afspraken, het aanspreken van overtreders op hun gedrag en handelswijze, of nog erger: het straffen voor onsportief gedrag, het klinkt allemaal behoorlijk streng en formeel en wordt daarom meestal als hinderlijk ervaren. Maar toch: samen spelen is leuk, vooral als degenen die meedoen de regels kennen en zich eraan houden. Regels zijn er om duidelijkheid te scheppen en te voorkomen dat dingen in het heetst van de strijd uit de hand lopen. Maar nog belangrijker: ze kunnen het plezier verhogen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hoeven afspraken en strikte regels het plezier of het creatieve proces niet in de weg te staan. De lijnen trekken tijdens het spel en de grenzen van het speelveld kennen, creatief omgaan met beperkingen en proberen het maximale uit jezelf en het spel te halen, zijn dingen waar toyisten alles van weten. Daar draait het voor hen eigenlijk allemaal om.

Actuele gebeurtenissen

Toyisme is up-to-date. De beweging slaat een brug tussen hoge en lage cultuur en zoekt naar nieuwe manieren om met het publiek te communiceren. Dit leidt tot een spannende zoektocht naar de manier waarop de discussie over het sociale speelveld door beeldende kunst naar een hoger niveau getild kan worden zonder de helderheid en zuiverheid van de intenties uit het oog te verliezen. Publieksparticipatie wordt op een speelse manier afgedwongen en zorgt voor plezier waarbij alle partijen zich betrokken voelen.

De organisatie

Toyisme wordt gedragen en uitgedragen door een collectief van internationaal opererende kunstenaars. De strikte organisatievorm is de beste garantie voor continuïteit en een garantie voor kwaliteit en globale dimensies. Omdat het collectief zich houdt aan vaste rituelen die zijn vastgelegd in een geheim manifest, kunnen de ambities op het scherpst van de snede worden gerealiseerd. Mogelijke misverstanden over de bedoelingen van de beweging worden van tevoren aangepakt.

De missie

De sociale relevantie die de toyisten nastreven is ook het handelsmerk van de beweging. De overeenkomsten met andere -ismen en vernieuwings-/innovatieve bewegingen zijn onder andere het zoeken naar alternatieven en creatieve oplossingen voor vastgelopen sociale processen. In het licht hiervan is toyisme een innovatieve beweging die een sterke positionering kan afdwingen in de frontlinie van de hedendaagse beeldende kunst. Dat niet iedereen zich dit realiseert, heeft te maken met het geconditioneerde kijkgedrag en referentiekader waarmee de beweging vaak (ten onrechte) wordt geconfronteerd. Dat heeft alles te maken met de nadruk in de ‘mission statement’ op de Homo Ludens. Het belang van spelen wordt nog steeds niet voldoende erkend en serieus genomen. De Toyisten zijn in staat om dat vooroordeel weg te nemen en de patstelling te doorbreken met betrekking tot het geconditioneerde denken over het spelelement in de hedendaagse kunst. Bovendien kan het spel door iedereen worden gespeeld. De democratische en universele inhoud wint daarom aan belang en betekenis.

De positionering

Vanuit kunsthistorisch oogpunt sluit het toyisme aan bij de groepsprocessen die altijd een belangrijke rol hebben gespeeld in de beeldende kunst, zelfs in de jaren van voortschrijdende individualisering die de kunst domineerden in de jaren 1970 en 1980. Op zoek naar kunsthistorische kaders waarbinnen het werk en de ideeën van de toyists geplaatst kunnen worden, zijn verwijzingen naar Pop Art, New Image Painting, Keith Haring en Graffiti onvermijdelijk. De toyisten vertegenwoordigen ook de moderne zin van het leven en maken kunst toegankelijk voor iedereen. Ze dragen de kracht van Art Unlimited uit door hun ideeën en beelden te introduceren bij het grote publiek via kalenders, ansichtkaarten, graphics en muurschilderingen. In hun werk verbleekt het onderscheid tussen hoge en lage cultuur. Kunst is voor iedereen; het discrimineert niet en sluit niemand uit. Bovendien is er een sterke affiniteit met Environmental Art.

Synopsis

De cross-overs zijn legio. Dit is kenmerkend voor de multidisciplinaire aanpak van de toyisten. Presentatie van beeldende kunst is al lang niet meer het exclusieve recht van musea en galeries. Kunst is overal en kan overal getoond worden. Het basisidee is om een totaalervaring te creëren. Iedereen die dat wil, kan deel uitmaken van toyisme. Deze uitnodiging vraagt om een breed scala en een artistieke benadering die letterlijk grensverleggend is en daarom zowel de gevestigde kunstorde als het mondiale speelveld kan infiltreren.

Wim van der Beek

Schrijver/kunstcriticus
Onafhankelijk curator hedendaagse kunst
Docent Kunst Maatschappij